Το επεισόδιο του Hashtag (7/02/16) με τίτλο "Μυστήριο 2", μέρος του οποίου ήταν αφιερωμένο στο θέμα της Μόρας.

Το κομμάτι που αφορά τη Μόρα ξεκινάει στο 2:47:10. Στη συζήτηση συμμετέχω με διάφορα αποσπάσματα σχετικής συνέντευξης που έδωσα για την εκπομπή.

Το βίντεο της εκπομπής (update 2020: το βίντεο δυστυχώς πλέον δεν είναι διαθέσιμο online)
 

  Νωρίτερα, μαζί με τη Μαρία, μετά από σχετική πρόσκληση που δεχτήκαμε, παρουσιάζουμε τον πίνακα ouija και την φιλοσοφία γύρω από το μυστηριώδες, θρυλικό και αμφιλεγόμενο παιχνίδι, που τη βδομάδα αυτή συμπληρώνει 125 χρόνια ζωής (σχετικό απόσπασμα, 2:28.20-2:36:20).

Αν και δεν έχει διαπιστωθεί κάποια άμεση σχέση μεταξύ του πίνακα ouija και της Μόρας, πρέπει να παρατηρήσω πως έχω διαβάσει κάποιες περιπτώσεις στις οποίες η Σκιά αρχίζει να εκδηλώνεται σ' έναν χώρο, μετά από χρήση του πίνακα ouija για την προσπάθεια επικοινωνίας με τον κόσμο των πνευμάτων (-μια τέτοια περίπτωση μάλιστα αναφέρεται και στο κλασικό έργο του Καθηγητή David Hufford, The Terror that Comes in the Night). Ακόμα, έχω ακούσει άτομο που εμπιστεύομαι να μου αφηγείται πως μετά από ένα παιχνίδι με πίνακα ouija, έγινε μάρτυρας παροδικής "υλοποίησης" ενός πλάσματος που παρομοιάζεται με εκείνο στον Εφιάλτη του Fuseli, που όπως ήταν φυσικό έσπειρε αναστάτωση και πανικό στην νεανική παρέα που βρισκόταν στον χώρο...

Η εκπομπή του ΚΩΔΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ στο astra.tv στις 27/9/14 αφιερωμένη στο φαινόμενο της "Μόρας" και των "σκιερών"...

 

Η φωτογραφία από το Α Νεκροταφείο (Αθηνών) που έδειξα κατά τη διάρκεια της εκπομπής, όπου φαίνεται να έχει καταγραφεί κάποια "σκιώδης ανθρωπόμορφη σιλουέτα"...

Η ίδια φωτογραφία με ανεβασμένη συνολικά τη θερμοκρασία, όπου γίνεται ακόμα μεγαλύτερη η αντίθεση της σιλουέτας μπροστά στο δέντρο απ' τον υπόλοιπο χώρο. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί απόγευμα, την ώρα του σούρουπου, με ειδική φωτογραφική μηχανή που φωτογραφίζει σε υπέρυθρο φάσμα (nir).

Σκίτσα με μορφές "σκιερών" που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο...

Dracula, Bram Stoker, translated into Irish by Seán Ó Cuirrín, Oifig Díolta Foillseacháin Rialtais, 1933. Design: AóM (Austin Molloy). Courtesy of John Moore/Little Museum of Dublin

Μιλώντας στο ραδιόφωνο σχετικά... 

 

'Three Shadow People terrorize their victim during an episode of sleep paralysis'' by Jon Mc Nair

 Στην εκπομπή Μεταφυσική Πύλη με την Ανδρομέδα(Ράδιο Ήλιος) στις 9/10/2013...

Στην εκπομπή Αστρική Πύλη #22 (Atlantis 105,2 FM) στις 07/05/2012, με κεντρικό θέμα "Μόρα, Σκιά & Παράλυση ύπνου".'
(Συνέντευξη Jonathan Bright:  01:01:05 - 01:22:45)

New documentary with a 'scientific' approach to the phenomenon...

...'Sleep disorder that makes people see demons', you say? Well, perhaps then this documentary will explain: why different people tend to suffer from these 'demon' fantasies when they sleep in a certain room which doesn't look any different than the one next, why some witnesses have these experiences only in a certain house and they completely cease when they move out, why people around the globe see the same figures (usually a shadow silhouette wearing a hat and long coat/cloak, or a hooded shadow man in dark robe, or simply a "blackeρ than black" mist/blob), even if they are of a different age, or have been raised in totally different cultural environments (or even come from defferent periods in time), figures which happen to be witnessed by people under totally different conditions too (awake, outdoors and not imobilized), at times even by more than one persons at the same time, and why these so called 'demons' sometimes leave back physical evidence, move objects, switch lights on and off... 

Yes, perhaps this documentary will explain all these. Or, perhaps not... Perhaps these incidents, which are a large percentage of the total accounts, will better be left untouched, as they usually are by those 'scientific' researches that claim to have solved the issue of these experiences and that it's a completely natural condition, and there's no external factor involved...

On second thought, I would rather recommend this...

or, this...

or, this...

 

 

Απομυθοποιώντας την θεωρία περί υπνικής παράλυσης και συνοδευτικών υπναγωγικών/υπνοπομπικών παραισθήσεων...

(Απόσπασμα από τη συνέντευξή μου στον Δ.Αργασταρά που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό του Ελεύθερου Τύπου, Φαινόμενα στις 31/3/2012)

Η επιστήμη πράγματι προσπαθεί να εξηγήσει το φαινόμενο (της "Μόρας"), έστω και με κάποια καθυστέρηση (μέχρι πρόσφατα συγκεχυόταν με διάφορα σύνδρομα που σχετίζονται με τον ύπνο και συνήθως θεωρούνταν αποτέλεσμα... δυσπεψίας), κι έτσι τις τελευταίες δεκαετίες μελετάται ως σύνδρομο/κατάσταση "υπνικής παράλυσης". Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η αδρανοποίηση του σώματος προκύπτει από φυσιολογικούς μηχανισμούς που για την ασφάλεια μας, μπλοκάρουν κάποιους διακόπτες κατά τη διάρκεια του ύπνου, κι από κει και πέρα όλα τα εξωτερικά φαινόμενα που συνοδεύουν την εμπειρία είναι αποτελέσματα άγχους και αγωνίας και θεωρούνται απλά και γενικά "παραισθήσεις"...
Βολική ερμηνεία, μεν, αλλά όχι και τόσο έντιμη, από τη στιγμή που αφαιρεί απ'τις μαρτυρίες όλες εκείνες τις παραμέτρους που δεν την εξυπηρετούν.
Για να καταλάβεις τι εννοώ. Η θεωρία περί υπνικής παράλυσης και συνοδευτικών παραισθήσεων...:
...Δεν εξηγεί γιατί κάποιοι χώροι, όπως ένα συγκεκριμένο δωμάτιο σε κάποιο σπίτι, έχουν την τάση να παράγουν τέτοιες εμπειρίες σε διαφορετικά άτομα που μπορεί να μείνουν εκεί, ή γιατί σε κάποιους μάρτυρες, τέτοιες καταστάσεις βιώνονται συχνά σε έναν μόνο συγκεκριμένο χώρο και πουθενά αλλού.
...Δεν σχολιάζει τις μαρτυρίες που αντί για ακινητοποίηση, αναφέρουν απλά αδυναμία ομιλίας, παρόλο που όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά παραμένουν ακριβώς τα ίδια.
...Δεν δικαιολογεί πως γίνεται οι μορφές με τις οποίες η σκιώδης παρουσία περιγράφεται να είναι τόσο πολύ συγκεκριμένες σε όλα τα μέρη του κόσμου, ακόμα και σε εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους κουλτούρες. Ή, γιατί οι ίδιες ακριβώς μορφές (όπως για παράδειγμα, μια "μαύρη σκιά με κουκούλα, ή καπέλο") συχνά να γίνονται αντιληπτές και υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες, χωρίς δηλαδή ο μάρτυρας να βρίσκεται σε κάποιο υπναγωγικό/υπνοπομπικό στάδιο, ή γενικά ξαπλωμένος στο κρεβάτι του...
Άσε που ανάμεσα στις εκατοντάδες προσωπικές μαρτυρίες που έχω ακούσει και συζητήσει, υπάρχουν αναφορές και για υλικά αποτελέσματα που, αν κάποιος ισχυριστεί πως θα μπορούσαν να έχουν προκληθεί από..."παραισθήσεις", θα πρέπει ασφαλώς να υιοθετήσει ακόμα πιο ακραίες "μεταφυσικές" θεωρίες! Σύμφωνα με μαρτυρίες λοιπόν, κατά τη διάρκεια τέτοιων επιθέσεων, η σκιώδης μορφή μπορεί να γκρεμίζει καθρέπτες απ' τον τοίχο, να μετακινεί έπιπλα, να ανατρέπει αντικείμενα, να...σβήνει "ενοχλητικές" λάμπες και φώτα, να ανοιγοκλείνει παράθυρα, ή ακόμα να αφήνει ευκρινή σημάδια αποτυπωμένα στο σώμα του μάρτυρα...
Επειδή λοιπόν τυχαίνει να έχω ο ίδιος προσωπική εμπειρία που περιλαμβάνει και τέτοια απτά αποτελέσματα, ειλικρινά εξοργίζομαι όταν βλέπω κάποιους να κρύβονται πίσω απ' την ταμπέλα της "επιστημονικής" ερμηνείας, πιστεύοντας πως πέτυχαν την απομυθοποίηση του φαινομένου. Αν κάποιος επιχειρήσει να εξετάσει το θέμα αντικειμενικά, εύκολα διαπιστώνει πως η επιστήμη, όπως ακριβώς άλλωστε κι η Παράδοση, αγγίζουν το θέμα εντελώς επιδερμικά. Βαφτίζουν το φαινόμενο με μια συγκεκριμένη ορολογία (όπως "υπνική παράλυση", ή "Μόρα") αφήνοντας έτσι την εντύπωση πως πρόκειται για ένα φαινόμενο γνώριμο, μελετημένο και πλήρως κατανοητό, αλλά στην πραγματικότητα τίποτα τέτοιο δεν συμβαίνει.

(Ολόκληρη η συνέντευξη, δημοσιεύτηκε στις σελίδες του περιοδικού, τεύχος 73)

Συνέντευξη από τον Jonathan Bright (ερευνητής-Συγγραφέας)
στον Σωτήρη Μπαρσάκη - Δευτέρα, 1 Αυγούστου 2011

Κύριε Bright ευχαριστούμε που αποδεχτήκατε την πρόταση μας για συνέντευξη, καταρχάς θα ήθελα να μας πείτε λίγα λόγια για τη ζωή σας;

Μου είναι μάλλον δύσκολο να πω λίγα λόγια για τη ζωή μου. Βρίσκω κάπως ισοπεδωτική την απόπειρα να συνοψίσει κάποιος τη ζωή του περιληπτικά, κι εκτός αυτού, γενικά, δεν συνηθίζω να κοιτώ προς το παρελθόν -όταν το κάνω, μου δημιουργείται η εντύπωση πως έχω ζήσει τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις διαφορετικές ζωές, σ' αυτή τη ζωή... Προτιμώ ν΄αφήνω στον καθένα την οπτική που εκείνος θέλει να κρατήσει από μένα, την πτυχή δηλαδή που τον ενδιαφέρει.Όσον αφορά τη σχέση μου με το χώρο της αναζήτησης, πάντως, που υποθέτω πως σ' ενδιαφέρει περισσότερο, νομίζω πως κάποιος κόσμος με ξέρει κυρίως μέσα απ' τα άρθρα που τα προηγούμενα χρόνια έχω δημοσιεύσει σε περιοδικά όπως το Strange και η Μυστική Ελλάδα, ή σε έναν αριθμό από συλλογικά έργα, των εκδόσεων Αρχέτυπο και άγνωστο, ή και από εμφανίσεις στην τηλεόραση, προσκεκλημένος εκπομπών, όπως οι Πύλες του Ανεξήγητου.

Το τελευταίο καιρό απ' ό,τι έχω δει ότι ασχολείστε λεπτομερώς με το φαινόμενο της μόρας… τι είναι η μόρα; και είναι ένα πραγματικό ον ή δημιούργημα της φαντασίας; Τι έχετε ανακαλύψει από τις έρευνες σας; Και πότε ξεκίνησε να υπάρχει ως φαινόμενο;

Χμμμ, πολλές ερωτήσεις μαζί, η κάθε μια απ' τις οποίες χρειάζεται μακροσκελείς απαντήσεις... Βέβαια στο συγκεκριμένο θέμα έχω αναφερθεί στο παρελθόν και σε άλλα κείμενα που μπορεί κανείς να βρει εύκολα στο διαδίκτυο, επομένως θα προσπαθήσω να είμαι όσο γίνεται συντομότερος, για να μην ακούγομαι και σαν να επαναλαμβάνομαι σε πολλούς απ' τους αναγνώστες

Πολύ συνοπτικά λοιπόν, "μόρα" η παράδοση αποκαλεί το φαινόμενο κατά το οποίο ένας μάρτυρας βιώνει την κατά κανόνα αγωνιώδη αίσθηση μιας καθολικής (ή εκτενούς) παράλυσης, που μοιάζει να είναι αποτέλεσμα εξωγεννούς αιτίας, συνήθως ενώ είναι ξαπλωμένος και βρίσκεται σε υπναγωγικό/υπνοπομπικό στάδιο, διατηρώντας πάντως σε πλήρη διαύγεια την συνείδησή του, που επίσης συνοδεύεται από μια αίσθηση έντονης πίεσης στο στήθος (εφόσον ο μάρτυρας είναι ανάσκελα, όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές), και την αντίληψη μιας μυστηριώδους και, τις περισσότερες φορές, απειλητικής, "υπερφυσικής" παρουσίας στο χώρο, η οποία άλλωστε εμφανίζεται ως η αιτία που το προκαλεί. Την σκιώδη αυτή παρουσία, που ακολουθεί συγκεκριμένα αρχετυπικά χαρακτηριστικά, η ελληνική παράδοση αποκαλεί επίσης "μόρα" (σε τοπικές διαλέκτους και: μώρος, βραχνάς, κλπ), με παρόμοιες δε ορολογίες (συνήθως παράγωγα της ρίζας μόρ- ή της αντίστοιχης σαξονικής, μαρ- /mare, βλ.: night-mare, κ.ο.κ) περιλαμβάνεται στο λεξιλόγιο και των άλλων χωρών της Ευρώπης. Το φαινόμενο βέβαια, με διάφορες ονομασίες και ερμηνείες συναντάται στις παραδόσεις σχεδόν όλων των λαών της γης...

Τώρα, με ρωτάς αν είναι ένα πραγματικό ον ή δημιούργημα της φαντασίας, κι εμένα σ' αυτήν την πρόταση μου "χτυπούν" διάφορες λέξεις, όπως: "ένα","πραγματικό", "ον", "φαντασία", για κάθε μια απ' τις οποίες θα μπορούσα να γράφω σελίδες ολόκληρες για να εξηγήσω την άποψή μου. Για να καταλάβεις τι εννοώ, ...η ίδια η πραγματικότητα, κατά πολλούς, θεωρείται δημιούργημα της φαντασίας. Έπειτα, τι συμφωνούμε να εννοούμε, "ον"? ...Κάτι που έχει σάρκα, ή μπορεί να είναι και άυλο? Κάτι που ανασαίνει, ή δεν χρειάζεται την λειτουργία της αναπνοής? Κάτι που υπάρχει, ή που μπορεί να βρίσκεται, χωρίς στ' αλήθεια να υπάρχει? Πρέπει να εμφανίζει κάποιο έστω υποτυπώδες ή πρωτόγονο επίπεδο νόησης, ή όχι? Σε πόσες διαστάσεις μπορεί να κινείται? κ.ό.κ... Ακόμα και ο αριθμός "ένα", που μοιάζει τόσο απλό, χρησιμοποιείται για ποιό σύστημα μέτρησης? Ποιά η αξία της μονάδας, για παράδειγμα, σ' ένα κβαντικό σύστημα -όταν εκεί, το ένα ίσως να ταυτίζεται με το άπειρο?... Και ξέρεις, αυτά τα ερωτήματα δεν τα θέτω φιλοσοφικά, έχουν πολύ μεγάλη σημασία στην προσπάθεια κατανόησης του φαινομένου για το οποίο μιλάμε...

Το σίγουρο είναι πως αν δεχτούμε πως μιλάμε για κάποιο παραδοσιακό πλάσμα (και επειδή με ρωτάς και πότε εμφανίστηκε, συνήθως οι παραδόσεις αποτελούν εξέλιξη αρχαιότερων μυθολογιών), προφανώς θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι περιλαμβάνει και ορισμένα στοιχεία φαντασίας -της δύναμης, δηλαδή, που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος προσπαθώντας να αποδώσει και να εξηγήσει έννοιες που υπερβαίνουν τα όρια της λογικής του...

Απ' την άλλη, γνωρίζουμε ότι το φαινόμενο εξακριβωμένα υπάρχει, και μάλιστα το βιώνει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων (σύμφωνα με στατιστικές, ένας στους έξι, τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής του), έτσι, έστω και αρκετά καθυστερημένα, η ιατρική επιστημονική κοινότητα τις τελευταίες δεκαετίες έχει αρχίσει να το διερευνά, διακρίνοντάς το ως ξεχωριστή κατάσταση, αναφερόμενη σ' αυτό ως σύνδρομο της "υπνικής παράλυσης". Η διαφορά είναι ότι, σε αντίθεση με την Παράδοση, για την οποία η σκιώδης παρουσία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ταυτοποίηση του φαινομένου (αφού το "υπερφυσικό" πλάσμα, όπως είπαμε, θεωρείται και η αιτία που το προκαλεί), για την ιατρική, η παρουσία εξορίζεται στα δευτερεύοντα στοιχεία που μπορεί να συνοδεύουν ή και να μη συνοδεύουν, τέτοιες αναφορές, με το βάρος έτσι να επικεντρώνεται συγκεκριμένα στην αίσθηση της παράλυσης.

Αυτό που η δική μου έρευνα μου έχει δείξει είναι πως η επιστημονική ερμηνεία είναι φανερά ατελής, αφού εκ των πραγμάτων περιορίζει το πλήθος των δεδομένων που λαμβάνει υπόψην της, και προκλητικά αδιαφορεί για όλα εκείνα τα στοιχεία που δεν συμφωνούν με (και ουσιαστικά, ανατρέπουν) την οπτική της, η δε Παράδοση, επιχειρώντας να κατηγοριοποιήσει το φαινόμενο (συνήθης πρακτική που ακολουθεί, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση της επαρκούς επεξήγησης του αγνώστου, προκειμένου να το κάνει λιγότερο τρομακτικό), εξαντλείται στην φαινομενολογική του προσέγγιση, διαχωρίζοντάς το από μια σειρά άλλων φαινομένων, που κατά την άποψή μου έχουν κοινή αρχή, την "Σκιά", η οποία και χρίζει μεγαλύτερης διερεύνησης. 

 

Εφιάλτης, Henry Fuseli

 

Σας έχει τύχει να ζήσετε το φαινόμενο της μόρας;

Ναι, είχα την σχετική εμπειρία πολλά-πολλά χρόνια πριν. Στην περίπτωσή μου βέβαια τα πράγματα έγιναν λίγο διαφορετικά, αφού σε αντίθεση με όλες τις μαρτυρίες που έχω ακούσει, δεν ήρθε... απρόσκλητη. Εφηβική απερισκεψία, ή ανοησία, όπως και να το πεις, θυμάμαι πως λίγη μόλις ώρα πριν εκδηλωθεί, είχα συνειδητά απευθύνει μια μάλλον εριστική πρόσκληση σε οποιαδήποτε δύναμη -είτε "καλή", είτε "κακή"- υπήρχε/υπάρχει εκεί έξω, να παρουσιαστεί και να μου απο-δείξει τη δύναμή της. Έ, λοιπόν ήρθε. Και ομολογώ πως μου έγινε (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ...βραχνάς μέχρι να ξαναφύγει. Κάπου...δύο χρόνια αργότερα(!).

Έχετε βρει σε κάποιο αρχαίο κείμενο πότε ξεκίνησε όλη αυτή η δοξασία;

Όπως έλεγα και νωρίτερα, αναφορές σε αρχαία κείμενα υπάρχουν συνδέοντας συνήθως το φαινόμενο με παραδόσεις και μύθους του κάθε λαού, και της κάθε εποχής. Εβραϊκές παραδόσεις, για παράδειγμα, συσχετίζουν τη Μόρα με τη Λίλιθ, την πρώτη σύντροφο του Αδάμ. Αυτές οι παραδόσεις βέβαια πηγάζουν από αρχαιότερες Ασσυρο-Βαβυλωνιακές ή και Σουμεριακές μυθολογίες (σχετικές δαιμονικές οντότητες: lilitu, αλλά και Lamashtu), αλλά κι αυτές ακόμα οι παλαιότερες γνωστές μας μυθολογίες μεταφέρουν στοιχεία και πεποιθήσεις από ακόμα αρχαιότερες προφορικές παραδόσεις που χάνονται μέσα στο χρόνο, καθιστώντας έτσι αδύνατο τον χρονικό προσδιορισμό της αρχής αυτών των δοξασιών...

Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό το φαινόμενο είναι καθαρά παιχνίδι του μυαλού, πως θα τους απάνταγες;

Οποιοδήποτε φαινόμενο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί παιχνίδι του μυαλού, από τη στιγμή που για να αντιληφθούμε κάθε μας βίωμα, πρέπει να το επεξεργαστεί ο εγκέφαλός μας - η σχέση που επισημάναμε νωρίτερα μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας... Από κει και πέρα, η θέση μου είναι ξεκάθαρη, μπορεί ο ανθρώπινος νους (και κυρίως το υποσυνείδητο) να συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση του αισθητικού μέρους της αντίληψης του φαινομένου (διαμορφώνοντας εν μέρει την συμβολική εικόνα με την οποία η παρουσία γίνεται "οπτικά" αντιληπτή, κόκ), ωστόσο εξωγεννής αιτία που προκαλεί το φαινόμενο υπάρχει. Ακόμα κι αν η επίδρασή της στον μάρτυρα είναι τόσο βαθιά, που της επιτρέπει να αποκτήσει πρόσβαση σε εσωτερικούς μηχανισμούς του οργανισμού του.

Τόσο στην δική μου περίπτωση, όπως και σε πολλές άλλες μαρτυρίες, η εμπειρία συνοδεύτηκε από υλικά αποτέλεσματα, τα οποία αν προσπαθήσουμε να αιτιολογήσουμε με κάποιον εναλλακτικό τρόπο, θα πρέπει να αποδεκτούμε την ύπαρξη και δράση "υπερφυσικών" δυνάμεων, ενδεχομένως πιο πολύπλοκων από της αρχής που προκαλεί το φαινόμενο της μόρας.

Τώρα κάτι άλλο που θέλω να σας ρωτήσω…. Ποια είναι η γνώμη σας για τα ελοχίμ και νεφελίμ, νομίζω είχατε γράψει ένα δοκίμιο σχετικά με τα νεφελίμ στο συλλογικό βιβλίο φανταστικά πλάσματα όπου αναλύατε τι είναι και από πού εμφανίστηκαν; Τελικά υπήρξαν ως πλάσματα ή ήταν απλώς μύθοι της βίβλου;

Το βιβλίο στο οποίο αναφέρεσαι, έχει τον τίτλο "Μαγικά πλάσματα", και δε θα βιαζόμουν να τα χαρακτηρίσω "φανταστικά". Ασφαλώς υπήρξαν σε μύθους, όχι μόνο της Βίβλου, αλλά κυρίως και άλλων μη κανονικών Χριστιανικών βιβλίων (Ενώχ, Ιωβηλαίων, κλπ), όπως με άλλες ονομασίες υπήρξαν και σε μυθολογίες άλλων λαών, όμως δεν είναι λίγοι οι μύθοι που έχουν αποδειχτεί ότι βασίζονται σε αλήθειες -μην ξεχνάμε ότι η Ιλιάδα θεωρούνταν μια φανταστική ιστορία, μέχρι την εποχή που ο Σλήμαν αποκάλυψε την Τροία... Το σίγουρο είναι ότι οι μύθοι δεν πρέπει να γίνονται αποδεκτοί κατά λέξη, αρκεί και μόνο να συλλογιστούμε ότι δημιουργήθηκαν με βάση τα πρισματικά δεδομένα μιας συγκεκριμένης εποχής. Κι αν μάλιστα ότι αυτή απέχει απ' τη σημερινή τουλάχιστον δύο χιλιάδες χρόνια, αυτό καθιστά τον διαχωρισμό της ιστορικής πραγματικότητας από τα μυθοπλαστικά στοιχεία ακόμα πιο δύσκολο. Σ' αυτό το σημείο θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμη η συμβολή της αρχαιολογίας, αλλά δυστυχώς απ' ό,τι έχω καταλάβει μέσα από την έρευνά μου αλλά και συζητήσεις με αρχαιολόγους, πολλά σημαντικά ευρήματα (και κυρίως εκείνα που θα ανέτρεπαν εύκολα την ιστορία που γνωρίζουμε) αποσιωπούνται... Την άποψή μου για το θέμα την έχω καταθέσει στο παρελθόν, όχι μόνο στο βιβλίο Μαγικά πλάσματα, αλλά και σε κάποια άρθρα του περιοδικού Strange. Η άποψη ενός καλού μου φίλου, του ερευνητή Andrew Collins, ο οποίος έχει ασχοληθεί επισταμένα με το θέμα κι έχει γράψει κάποια σχετικά βιβλία, είναι ότι πρόκειται για μια ελιτική ιερατική ομάδα, που απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, κυρίως μέσα σε σπήλαια, και εκτεθειμένη σε ιδιαίτερες κοσμικές ακτινοβολίες και δυνάμεις, εξελίχθηκε πνευματικά (κι ενδεχομένως εκφυλλίστηκε σωματικά) και στη συνέχεια δίδαξε την ανθρωπότητα। Αυτή βέβαια είναι η άποψη του Collins, την οποία τα τελευταία χρόνια έχουμε συχνά συζητήσει, και την οποία δέχομαι τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό। Υπάρχουν βέβαια κι άλλες απόψεις. Για παράδειγμα από δύο-τρεις διαφορετικές πλευρές έχω ακούσει να γίνεται συσχετισμός των Νέφιλιμ με τη Σκιά/μόρα (-μάλιστα πριν από δυό-τρία χρόνια, είχα διαβάσει κι ένα πολύ περίεργο σχετικό"μυθιστόρημα" της Theodocia Mc Lean, The Nephilim Phenomenon).

Έχουν βγει σταδιακά διάφοροι οι οποίοι έκαναν τους δήθεν αναλυτές επί του θέματος που ο απώτερος σκοπός τους ήταν το κέρδος, ποια η γνώμη σας;

Δεν μου αρέσει να κρίνω το έργο των άλλων. Εφόσον σε κάτι που διαβάσω διαπιστώσω σοβαρές ανακρίβειες και αναληθείς πληροφορίες, που δείχνουν μη ειλικρινές προθέσεις και υποδηλώνουν γενικότερη αναξιοπιστία, παύω να ασχολούμαι μαζί του. Από κει και πέρα, μπορώ αν θες να συμφωνήσω πως υπάρχουν ορισμένοι που εκμεταλλεύονται την αφέλεια του κόσμου και γράφουν ή δημοσιεύουν ασυναρτησίες, και βέβαια με τέτοιες τακτικές κλονίζουν γενικότερα την εμπιστοσύνη του κόσμου στην έρευνα του "ανεξήγητου", όμως νομίζω ότι κι ο κόσμος οφείλει κάποια στιγμή να πάψει να είναι ανώριμος και ο καθένας να καλλιεργήσει την ικανότητα να διακρίνει...

Κύριε Bright έχετε ασχοληθεί επίσης και με άλλα φανταστικά πλάσματα όπως είναι οι δράκοι, τι έρευνες έχετε κάνει επί του θέματος και τι συμπεράσματα έχετε βγάλει;

Αν μιλάμε για έρευνες κρυπτοζωολογικού χαρακτήρα, σχετικά με την ύπαρξη των θρυλικών γιγάντιων ερπετών, θα ήταν μάλλον δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. Θα ήθελα βέβαια πολύ να συμμετείχα σε μια εκπομπή όπως το DestinationTruth του Syfy Channel, και να τρέχω σ' όλα τα μέρη της γης, διερευνώντας μαρτυρίες για σύγχρονες εμφανίσεις θρυλικών "τεράτων" -ίσως και "δράκων"-, αλλά δυστυχώς εδώ στην Ελλάδα οι δυνατότητες για κάτι ανάλογο είναι πολύ περιορισμένες.

Χωρίς προσωπικές εμπειρίες, ή αντικειμενικά στοιχεία, είναι προφανώς δύσκολο να επιβεβαιώσουμε το αν αληθεύουν οι μεσαιωνικοί θρύλοι περί δράκων και δρακοκτόνων ιπποτών ή κατ' εξέλιξη, αγίων. Όπως όμως λέγαμε και πριν, οι μύθοι κι οι θρύλοι, συνήθως κρύβουν κάποιαν αλήθεια. Η ταφόπλακα του Μεγάλου Μαγίστρου Θεοδάτου Ντε Γκοζόν, αναγράφει 'Extinctor Dragonis' ("εξολοθρευτής του Δράκου"), τίτλο που όπως έμαθα, διερευνώντας τον σχετικό θρύλο την τελευταία φορά που επισκέφτηκα τη Ρόδο, είχε κερδίσει όταν ελευθέρωσε το νησί από τον δράκο που είχε γίνει τοπικός τρόμος, τον 14ο αιώνα. Τώρα αν ήταν πράγματι δράκος, ή απλά κάποιος γιγαντόσωμος κροκόδειλος, όπως όσοι αναζητούν μια λογική εξήγηση θεωρούν, αυτό είναι κάτι που δύσκολα θα μάθουμε πλέον, καθώς έχουν περάσει πραγματικά πολλά χρόνια από τότε...

Όμως οι παραδόσεις περί δρακόντειας κληρονομιάς στον ανθρώπινο πολιτισμό έχουν νομίζω μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Μόλις το προηγούμενο Σαββατοκύριακο είχα συμπτωματικά προγραμματίσει μια εξερεύνηση στα δρακόσπιτα της Νότιας Εύβοιας, όμως κάποιοι αστάθμητοι παράγοντες τελικά ανέβαλαν την εκδρομή για κάποια άλλη στιγμή στο προσεχές διάστημα. Από κει πέρα, μπορώ να πω πως έχω αποκτήσει μια αρκετά πλούσια φωτογραφική συλλογή από εικόνες, εμβλήματα, αγάλματα και gargoylesπου παριστάνουν δράκους, από διάφορα σημεία της Ευρώπης (Ρώμη, Βατικανό, Λονδίνο, Πράγα, Τρανσυλβανία), ορισμένες απ' τις οποίες φαίνεται να συνδέονται με τις παραδόσεις περί βασιλέων της γενεολογίας των δράκων, κλπ. Εξάλλου, τέτοιες παραδόσεις είχα την ευκαιρία να διερευνήσω και στο πρόσφατο ταξίδι μου στην Τρανσυλβανία, ακολουθώντας τα χνάρια του θρυλικού Vlad Tepes-"Δράκουλα"- και του πατέρα του, που όπως είναι γνωστό ανήκε στο μυστικό Τάγμα του Δράκου... Είχα λοιπόν την ευκαιρία να επισκεφτώ το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Βλαντ, στην Μεσαιωνική Sighisoara(-σήμερα ένα πολυτελές εστιατόριο, με την κατάλληλη διακόσμηση, βεβαίως), αλλά και τα διάφορα κάστρα που έχουν συνδεθεί με το όνομά του, όπως το, μάλλον πιο τουριστικό, Bran, την μισογκρεμισμένη "αετοφωλιά" του, Poienary, απ' όπου πέφτοντας στο γκρεμό αυτοκτόνησε η βασίλισσά του, τα ερείπια των ανακτόρων που έχτισε στο Βουκουρέστι (Old Princely Court), αλλά και το εντυπωσιακό κάστρο Corvinilor στην Hunedoara, όπου πέρασε ένα διάστημα φυλακισμένος -ένα απ' τα φημολογούμενα πιο τρομακτικά μέρη στον κόσμο, το οποίο μάλιστα κατάφερα, με ειδική άδεια, να ερευνήσω και μεταμεσονύχτια...

Από κει και πέρα, υπάρχουν και κάποιοι άλλοι, ενεργειακοί, ή "χημικοί" δράκοι, που έχω καταφέρει να φωτογραφίσω σε συγκεκριμένες συνθήκες και με ειδικό εξοπλισμό, στον ουρανό. Αλλά αυτοί πρέπει να σχετίζονται με άλλα θέματα...

(Χμμμ... Μάλλον τελικά δεν ήταν τυχαίο που ο αγαπημένος μου χαρακτήρας στο Game of Thrones ήταν η Daenerys Targaryen...)

Υπάρχουν κάποιοι άλλοι τομείς του ανεξήγητου που σας ενδιαφέρουν;

Γενικά τα περισσότερα "ανεξήγητα" ή "μυστηριώδη" θέματα με ιντριγκάρουν, γιατί με προκαλούν να προσπαθήσω να τα εξηγήσω. Στο παρελθόν, ο δρόμος αυτός μ' έχει φέρει από το να επιχειρώ να εξιχνιάσω περιστατικά εμφάνισης UFO, παίρνοντας συνεντεύξεις σε μάρτυρες και κάνοντας σχετικές επιτόπιες έρευνες, μέχρι και να εξετάζω ίχνη και κουφάρια κατασπαραγμένων ζώων σε ερημικά δάση της Βρετανίας, όπου έχουν παρατηρηθεί εμφανίσεις των αινιγματικών αιλουροειδών, κόκ... (Βέβαια ακόμα κι αυτά τα περιστατικά, μπορεί να μην είναι και τόσο άσχετα με το θέμα της Σκιάς, όσο ακούγονται...)

Τον τελευταίο καιρό έχω ρίξει περισσότερο βάρος στο field research, ας πούμε σε έρευνες τύπου ghost-hunting-χωρίς όμως το αντικείμενο της έρευνας να περιορίζεται μόνο σε "φαντάσματα". Από την εποχή προ σχεδόν μιας είκοσι-πενταετίας, που έκανα την πρώτη μου έρευνα στο θρυλικό πλέον στοιχειωμένο σπίτι στο Πικέρμι, ή πιο πρόσφατα, την πρώτη ίσως καταγραφή σε ελληνικό περιοδικό μιας τυπικής έρευνας ghost-huntingστη σύγχρονή της μορφή (με τη χρήση ειδικών μηχανημάτων, όπως μετρητές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, αναλογικά/ψηφιακά μέσα ηχογράφησης, φωτ.μηχανές, κλπ), ο ειδικός τεχνολογικός εξοπλισμός που έχω αποκτήσει, έχει πολλαπλασιαστεί και φυσικά ανάλογα μεγάλωσε και η επιθυμία μου για πειραματισμό με όλα αυτά τα μηχανήματα. Μαζί με άλλους φίλους - ερευνητές, και συνήθως λειτουργώντας υπό την επωνυμία Urban Tales της ερευνητικής ομάδας που έχω άτυπα ιδρύσει, τα τελευταία χρόνια έχουμε γυρίσει σχεδόν όλη την Ελλάδα, από την Θεσσαλονίκη, μέχρι τη Νότια Πελοπόννησο, κι από την Κέρκυρα μέχρι τη Χίο, πραγματοποιώντας έρευνες σε χώρους που κουβαλούν σημαντική και κατά κανόνα "βαριά" ιστορία, ή συνοδεύονται από περίεργες παραδόσεις. Μερικές φορές οι έρευνες αυτές έχουν πολύ θεαματικά αποτελέσματα, ενώ παράλληλα μας δίνεται η ευκαιρία να διερευνήσουμε και πρακτικά κάποιες απόψεις που μέχρι πρότινος είχαν για μας μόνο θεωρητική αξία, κάτι που καθιστά το όλο project αρκετά σημαντικό...

 

 
Πώς βλέπετε την έρευνα του μυστηρίου και του παραδόξου στην Ελλάδα; Υπάρχουν προοπτικές;

Είναι γεγονός πως το κλίμα, ειδικά αυτόν τον καιρό, είναι κάπως δυσοίωνο για την χώρα μας. Όταν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, με την ανεργία να αυξάνεται διαρκώς και την οικονομία να βουλιάζει, για πολλούς δεν περισσεύει εύκολα χρόνος, χρήμα και διάθεση για "μεταφυσικές" έρευνες κι ανησυχίες. Αν και στις εξορμήσεις μας προσπαθούμε να κινούμαστε το δυνατόν πιο "λυτά", δεν είναι λίγες οι φορές που το οικονομικό θέμα έχει αποτρέψει ορισμένα παιδιά απ' την παρέα απ' το να συμμετέχουν σε κάποιες από τις εκδρομές...

Και όταν δεν είμαστε σίγουροι για το τι προοπτικές υπάρχουν γενικά για την Ελλάδα, είναι μάλλον άτοπο να μιλάμε για τις προοπτικές ειδικά στην έρευνα του συγκεκριμένου χώρου, που αντιμετώπιζε προβλήματα ακόμα κι όταν η χώρα οικονομικά έμοιαζε πιο εύρωστη και υγιής.

Η αύξηση της εγκληματικότητας καθιστά όλο και πιο αποθαρρυντική την ιδέα ενός νυχτερινού περίπατου... Επιχειρώντας μια στιγμιαία αναδρομή περίπου τριών δεκαετιών πίσω (κοιτώντας σαν παρατηρητής μια από εκείνες τις... παλαιότερες ζωές που λέγαμε πριν), θυμάμαι τον εαυτό μου, στα δεκαπέντε μου χρόνια, να ξεγλιστρώ κρυφά απ' το σπίτι λίγο μετά τα μεσάνυχτα, και μέχρι τις 3 - 3.30 το πρωί να τριγυρνώ μ' έναν φίλο συζητώντας, στους δρόμους και τα σκοτεινά σοκάκια της Καλλιθέας... Αυτό πρέπει να συνέβαινε σχεδόν κάθε νύχτα, για σχεδόν μια δεκαετία -αυτές άλλωστε ήταν και οι πρώτες μου νυχτερινές διαδρομές "αστυμαγικού" χαρακτήρα... Σήμερα πλέον δυστυχώς οι συνθήκες γίνονται καθημερινά όλο και πιο επικίνδυνες. Ακούγοντας περιστατικά όπως εκείνο του άτυχου πατέρα, που δολοφονήθηκε στη μέση του δρόμου, στο κέντρο της Αθήνας, με στόχο απλά την κλοπή μιας βιντεοκάμερας, αναρωτιέμαι πόσο τυχερός είμαι, που έχοντας περάσει από ανάλογα μέρη τις πολύ πρώτες πρωινές ώρες, κρατώντας μια βιντεοκάμερα, δυό-τρεις φωτογραφικές μηχανές, και ποιός ξέρει πόσα άλλα μηχανήματα, δεν έχουμε γίνει ήδη στόχοι...

Είναι κρίμα, γιατί αξιόλογα άτομα υπάρχουν, όπως υπάρχει και ενδιαφέρον. Βλέπεις για παράδειγμα νεαρά παιδιά να στήνουν ιστοσελίδες όπως τη δική σου, ή να δημιουργούν ερευνητικές ομάδες, όπως πρόσφατα η ομάδα των εφήβων ghosthunters, που δείχνει μια πραγματικά αξιέπαινη και πολλά υποσχόμενη δουλειά.

Το ενδιαφέρον για το μυστήριο απ' την άλλη δεν στερεύει. Κι αν τό 'χεις μέσα σου, δύσκολα μπορείς να το αποβάλλεις... Οπότε πιστεύω ότι θα συνεχίσουμε να βλέπουμε ενδιαφέροντα αποτελέσματα, έστω κι αν αυτά προέρχονται περισσότερο από το πείσμα και την επιμονή ανεξάρτητων ομάδων κι ερευνητών, παρά από επαγγελματικούς φορείς, όπως για παράδειγμα, μεγάλες τηλεοπτικές παραγωγές, εκδοτικούς οίκους, κλπ, όπως συμβαίνει αλλού στο εξωτερικό.

Σκέπτεστε να γράψετε κάποιο καινούριο βιβλίο; Αν ναι πάνω σε τι;

Η αλήθεια είναι πως όταν σκέφτομαι, δεν... γράφω. Η μελέτη για τη Σκιά παραμένει ένα βήμα πριν την ολοκλήρωση, που θεωρητικά απαιτεί δουλειά λίγων μηνών. Έχει ήδη καθυστερήσει, όμως, όπως έχω ξαναπεί στο παρελθόν, δεν μπορώ να δώσω σαφείς υποσχέσεις για το πότε ακριβώς θα υπάρξουν οι συγκυρίες για να αφήσω τον εαυτό μου να εισέλθει σ' αυτή τη διαδικασία -τον χρόνο γενικά στα έργα μου δεν τον βλέπω γραμμικό, αλλά θα έλεγα πως έχει μάλλον "κβαντικό" χαρακτήρα. Επειδή συχνά διάφορα άτομα με ρωτούν, ξέρω πως υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον για αυτό το βιβλίο, όμως η καθυστέρηση αυτή πιστεύω ότι θα λειτουργήσει προς όφελος του έργου, καθώς όπως έλεγα νωρίτερα, πλέον έχω την δυνατότητα να πειραματιστώ με κάποιες πτυχές του θέματος που νωρίτερα εξετάζονταν μόνο θεωρητικά (-είναι ένα πράγμα να μιλάς για "σκιές", κι άλλο να καταφέρνεις να τις φωτογραφήσεις κιόλας...)

Λογικά, πάντως, πιστεύω πως πριν από αυτό θα είναι έτοιμο ένα άλλο έργο, με φωτογραφίες από τις περιηγήσεις και τις έρευνές μου σε μερικούς "στοιχειωτικούς" τόπους, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ήδη έχω συγκεντρώσει ένα τεράστιο υλικό, δεκάδες φωτογραφίες με αλλόκοτα φαινόμενα (όπως, για παράδειγμα, φασματικές μορφές όπως αυτές που κλασικά αποκαλούμε "φαντάσματα"), που έχουν αποτυπωθεί με ειδικά μέσα και ιδιαίτερες μεθόδους φωτογράφησης, και πιστεύω πως θα ενδιαφέρουν πολύ κόσμο...

Τέλος θέλω να σας ευχαριστήσω για τον χρόνο που μου παραχωρήσατε και σας εύχομαι ότι καλύτερο ως ερευνητής, θα θέλατε να δώσετε ένα μήνυμα στους αναγνώστες του strange-files;

Μη δέχεστε τίποτα άκριτα. Καμία άποψη δεν είναι σωστή αν επιβάλλεται δογματικά. Η άμεση πληροφόρηση είναι ασφαλώς ένα πλεονέκτημα της εποχής μας, όμως η πληροφορία πρέπει να αποτελεί το έναυσμα για μια προσωπική έρευνα, που θα οδηγήσει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα. Αν τώρα η έρευνα αυτή κάποιες φορές προϋποθέτει και την επίσκεψη σε περίεργους χώρους, κινηθείτε οπωσδήποτε σε ομάδες, υπεύθυνα και με πολλή προσοχή.

Ευχαριστώ κι εγώ με τη σειρά μου για τις ευχές σου.

STRANGEFILES.NET

ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΓΡΑΨΕΙ Ο JONATHAN BRIGHT

 

   

who is who

Ερευνητής-συγγραφέας και συνεργάτης των περιοδικών Strange και Μυστική Ελλάδα από τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας τους, μέσα από τα οποία έχει διερευνήσει τις θεωρίες της Κούφιας Γης και των Υπογείων Βασιλείων, την Απόκρυφη φιλολογία και τον μύθο των Έκπτωτων Αγγέλων, έχει οδηγήσει στα χνάρια μυθικών πλασμάτων, έχει παρουσιάσει την δια-δικτυακή νέο-μυθολογία ‘Incunabula’, αλλά και την Gothic κουλτούρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχει ξεκλειδώσει μυστικά μαγικών τόπων της χώρας μας, αλλά και άλλων περιοχών που έχει εξερευνήσει, έχει μοιραστεί τη γνώση που έχει αποκτήσει ακόμα και σε θέματα που γενικά θεωρούνται από σκοτεινά μέχρι επικίνδυνα, όπως αυτό της Σκιάς ή της Μόρας, για το οποίο θα τον καλέσουμε να μας δώσει σημαντικά στοιχεία, στην συζήτηση εδώ. Κείμενα του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα συλλογικά έργα Υπόγειες Πολιτείες, Πόλεμος Ενάντια στο Matrix, Άλλες Διαστάσεις, Απαγορευμένα Βιβλία, Γαία- ο μυστικός μας πλανήτης, Μαγικά πλάσματα (εκδόσεις Αρχέτυπο) και Φαντάσματα (εκδόσεις άγνωστο).